Τρίτη 14 Σεπτεμβρίου 2021

Η «φόρμουλα» για τα τιμολόγια ρεύματος, το Ταμείο και ο ρόλος της ΔΕΗ


www.liberal.gr - Γ. Φιντικάκης

Επιδοματική πολιτική στα τιμολόγια νοικοκυριών και μικρομεσαίων επιχειρήσεων, μαζί με κινήσεις συγκράτησης από τη ΔΕΗ των αυξήσεων στο ρεύμα, είναι η συνταγή της κυβέρνησης απέναντι στην ενεργειακή ακρίβεια. Επιδοματική πολιτική που θα ασκείται μέσω ενός μόνιμου Ταμείου απέναντι στο ράλι των τιμών της ηλεκτρικής ενέργειας με την Ελλάδα να γίνεται η πρώτη χώρα που συγκροτεί παρόμοιο φορέα. Πρώτη του «προίκα» 150 εκατ ευρώ. Επιδοτώντας με τρία λεπτά κάθε κιλοβατώρα για τις πρώτες 300 που καταναλώνει ένα τυπικό νοικοκυριό, η κυβέρνηση προσδοκά να απορροφήσει το 80% των αυξήσεων που έρχονται.

Τα πάντα φυσικά θα εξαρτηθούν από τη διάρκεια της διεθνούς εκρηκτικής κούρσας στο φυσικό αέριο και τους ρύπους, δηλαδή τους βασικούς παράγοντες διαμόρφωσης των τιμολογίων στο ρεύμα. Άλλες επιπτώσεις έχει η ακρίβεια στα τιμολόγια ρεύματος αν το διεθνές ανατιμητικό κύμα κρατήσει τρεις μήνες, και διαφορετικές αν ξεπεράσει τους έξι.

Ακριβώς, επειδή οι αναλύσεις μιλούν για τουλάχιστον ένα επτάμηνο - φωτιά στις διεθνείς ενεργειακές τιμές, η κυβέρνηση θα παρατείνει την επιδοματική πολιτική στα τιμολόγια για όσο χρειαστεί. Σε αυτή τη λογική, το νέο Ταμείο θα έχει μόνιμο χαρακτήρα, ενώ η παρέμβασή του για να μειωθούν στα τιμολόγια, εφόσον κριθεί απαραίτητο, δεν αποκλείεται να συνεχιστούν και μετά το Δεκέμβριο, όπως ανέφερε χθες ο Κυρ. Μητσοτάκης, απαντώντας σε ερώτηση του Liberal.

«Σε πρώτη φάση το κάνουμε για ένα τρίμηνο, μετά θα εξετάσουμε την πορεία της αγοράς και αν χρειαστεί να παρέμβουμε συμπληρωματικά, δεν θα διστάσουμε να το κάνουμε», ανέφερε κατά τη χθεσινή συνέντευξη Τύπου ο πρωθυπουργός, χαρακτηρίζοντας την παρέμβαση ως πολύ σημαντική, αφού αφορά όλους τους καταναλωτές και όχι τους πολύ ευάλωτους, όπως είχε προ ξοφληθεί αρχικά. «Σαν αποτέλεσμα μιλάμε για πάρα πολύ μικρές αυξήσεις, όχι μόνο μέχρι τις 300 κιλοβατώρες, αλλά και μέχρι τις 600 κιλοβατώρες», είπε και παρέπεμψε στις σημερινές αναλυτικές ανακοινώσεις που πρόκειται να κάνει ο αρμόδιος υπουργός ΠΕΝ Κ.Σκρέκας. Σύμφωνα με προ ημερών πληροφορίες από τη ΔΕΗ, αυτές δεν πρόκειται να ξεπεράσουν το 4%-5%.

Το παράδειγμα μιας μέσης οικογένειας

Στην ουσία, το νέο Ταμείο Ενεργειακής Μετάβασης θα ασκεί επιδοματική πολιτική στα τιμολόγια. Μόνο για το 4ο τρίμηνο του 2021, δηλαδή από τον Οκτώβριο έως και το Δεκέμβριο, ο σχεδιασμός είναι να επιδοτηθεί το σύνολο των ελληνικών νοικοκυριών για τις πρώτες 300 κιλοβατώρες του μηνιαίου λογαριασμού τους. Τι σημαίνει αυτό στην πράξη ; Σήμερα, μια μέση οικογένεια καταναλώνει το μήνα περίπου 300-400 KWh, δηλαδή 1.500-1.600 KWh το τετράμηνο. Κρίνοντας από τα τιμολόγια της ΔΕΗ (Γ1 οικιακό), προ των αυξήσεων, η τιμή στο ρεύμα που πλήρωνε κάποιος για κατανάλωση 300 KWh, ήταν κοντά στα 33 ευρώ το μήνα. Τους επόμενους μήνες, συνυπολογίζοντας τις διεθνείς αυξήσεις και όσες έχουν ήδη γίνει στη χονδρεμπορική, το παραπάνω ποσό προβλέπεται να εκτιναχθεί κατά 40%, φτάνοντας στα 46 ευρώ.

Ακριβώς για να αποφευχθεί αυτό, δίνεται επιδότηση τριών λεπτών ανά κιλοβατώρα, ποσό που στην παραπάνω κατανάλωση ισοδυναμεί με περίπου 10 ευρώ. Άρα, η επιδοματική αυτή πολιτική απορροφά, όπως είπε το Σάββατο, ο Κυρ. Μητσοτάκης, το 80% της συνολικής αύξησης των επιπλέον 13 ευρώ. Στην ουσία επιχειρείται να αντισταθμιστεί το μεγαλύτερο ποσοστό των επερχόμενων αυξήσεων. Η ανωτέρω επιδότηση θα ισχύει και για επαγγελματικά τιμολόγια χαμηλής τάσης.

«Το μηναίο κόστος ενός μέσου νοικοκυριού από 300 έως 600 κιλοβατώρες δεν θα αυξηθεί πάνω από 2 ευρώ το μήνα, με τα μέτρα αυτά. Εάν δεν συνέβαινε αυτό, οι καταναλωτές θα χρεώνονταν με επιπλέον 20 έως 40 ευρώ», ανέφερε κατά την ομιλία του», όπως ανέφερε κατά την ομιλία του το Σάββατο ο πρωθυπουργός.

Μόνιμος ο χαρακτήρας του Ταμείου

Το κόστος για το τρίμηνο ανέρχεται σε 150 εκατ. ευρώ και θα επιδοτηθεί από την ανακατανομή των εσόδων του συστήματος εμπορίας δικαιωμάτων εκπομπών αερίων ρύπων. Όσο για τους τομείς δράσεις του νέου φορέα, αυτοί θα είναι πολλαπλοί. Εκτός από το να αντισταθμίζει τις αυξήσεις σε περιόδους κρίσεων, όπως η τρέχουσα, θα αναλαμβάνει κάθε είδους δράση ελάφρυνσης ενεργειακού κόστους (επίδομα θέρμανσης, αλλά και δράσεις στη Δυτική Μακεδονία). Σε πρώτη φάση θα χρηματοδοτηθεί με πόρους από τις δημοπρασίες εκπομπών CO2, μελλοντικά ωστόσο θα έχει και άλλες πηγές εσόδων, όπως ο κρατικός προϋπολογισμός, αλλά και το Ταμείο Δίκαιης Μετάβασης που μαζί με το ΕΣΠΑ χρηματοδοτούν επενδύσεις για την επόμενη ημέρα  της απολιγνιτοποίησης.

Στο νέο Ταμείο αναφέρθηκε χθες από τη Θεσσαλονίκη και ο υπουργός ΠΕΝ Κώστας Σκρέκας. «Φέτος το 15% τουλάχιστον των εσόδων από τις δημοπρασίες θα κατευθυνθεί στο Ταμείο, προκειμένου τα ποσά αυτά να αντισταθμίσουν έως το τέλος του χρόνου τις πιθανές ανατιμήσεις από ΔΕΗ και ιδιωτών παρόχων», σημείωσε ο υπουργός. Και εξήγησε ότι τα επόμενα χρόνια θα έχει και άλλες πηγές εσόδων με στόχο τον σχεδιασμό ολιστικών μέτρων για πιο προσιτές και ανταγωνιστικές τιμές ρεύματος».

Επτάμηνο - φωτιά

Ένα είναι βέβαιο : Έχουμε μπροστά μας ένα επτάμηνο - φωτιά μέχρι να αποκλιμακωθούν οι διεθνείς ενεργειακές τιμές και μπορεί ο μεγάλος άγνωστος «Χ» να παραμένουν οι τιμές των CO2, καθώς μένει να φανεί κατά πόσο θα παρέμβουν ή όχι οι Βρυξέλλες.

Αλλά, οι ενδείξεις από τα προθεσμαικά συμβόλαια στο αέριο δείχνουν ότι βρισκόμαστε ακόμη στην αρχή των ανατιμήσεων. Για το Νοέμβριο η τιμή τους υπολογίζεται στα 56,71 ευρώ η μεγαβατώρα. Για το Δεκέμβριο, ακόμη πιο ψηλά, στα 56,77 ευρώ και θα παραμείνει ψηλά τον Ιανουάριο (56,37), όπως και το Φεβρουάριο (56,60), με μικρή πτώση το Μάρτιο (52,43). Συνολικά για το α’ 3μηνο του 2022, η τιμή διαμορφώνεται στα 54,85 ευρώ. Αισθητή αποκλιμάκωση αρχίζει μόνο μετά τον Απρίλιο του 2022.

Η τιμή στα προθεσμιακά συμβόλαια δείχνει να πέφτει στα 35,42 ευρώ η μεγαβατώρα. Διαφορά 32% από τον αμέσως προηγούμενο μήνα, το Μάρτιο. Τιμή που υποχωρεί κι άλλο, στα 31,04 ευρώ τον Ιούνιο, για να διαμορφωθεί στα 31,14 για τον Αύγουστο και στα 31,60 ευρώ για όλο το καλοκαίρι του 2022.

Συμπέρασμα: Τουλάχιστον μέχρι και τον προσεχή Μάρτιο, η τιμή στο φυσικό αέριο θα παραμείνει ψηλά, άρα και το ενεργειακό κόστος.